ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ԳՐԱԴԱՐԱՆ

Հեռախոսահամար

Հանրային դասախօսութիւն | Հայկուհի Սահակեան «Հեքիաթը Մարտիրոս Սարեանի արուեստին մէջ եւ հայկական հեքիաթներու սարեանական նկարազարդումները»

օգս 14, 2023 Միջոցառումներ-arm Հանրային դասախոսություններ

Մարտիրոս Սարեան, Յակոբ Կոջոյեան, Միքայէլ Արուտչեան, Տաճատ Խաչվանքեան… արուեստագէտներու ամբողջ համաստեղութիւն մը ներգրաւուած էր գրահրատարակչական ոլորտէն ներս՝ Հայաստանի պետական հրատարակչութեան գեղարուեստական բաժինի վարիչ Եղիշէ Չարենցի նախաձեռնութեամբ:   
Թամանեանական փոքր ցուցասրահէն ներս, գրքային ձեւաւորումներու ցուցադրութեան առթիւ, գրադարանի կազմակերպած «Հեքիաթը Մարտիրոս Սարեանի արուեստին մէջ եւ հայկական հեքիաթներու սարեանական նկարազարդումները» խորագիրով հանրային դասախօսութիւնը տեղի ունեցաւ: Բանախօսը՝ արուեստաբան, Ազգային պատկերասրահի հայկական գեղանկարչութեան բաժինի վարիչ Հայկուհի Սահակեանը, անդրադարձաւ Մարտիրոս Սարեանի սերտ առնչութեան գրական աշխարհին հետ, անոր գրքային ձեւաւորումներուն, յատկապէս հեքիաթներու ձեւաւորման: 

Martiros Saryan_Book Illustarations_1  

Հայկուհի Սահակեանը պատմեց, 1930 թուականին, Մոսկուայի մէջ Սարեանի ձեւաւորմամբ լոյս տեսած «Հայկական հեքիաթներ» ռուսերէն ժողովածոյին մասին: Գիրքին մէջ համակարգչային պատկերները կը ներկայացնեն հայոց աշխարհի բնութիւնն ու ճարտարապետական կոթողները: 1933-ին վերահրատարակուած գիրքին էջերուն վրայ արդէն սարեանական հեքիաթային հերոսները, հեքիմները, հուրիներն ու կենդանիները կան: Սարեանը ձեւաւորած է նաեւ գիրքին կազմն ու կողքը:   
«Գիրքի փոքր թերթին տարածքէն ներս ան փորձած է խտացնել, ներկայացնել Հայաստանը ամբողջապէս, Հայաստանի համայնապատկերը ստեղծել, ինչ որ կը տեսնենք նաեւ անոր կտաւներուն վրայ, պետական թատրոնի համար ստեղծուած վարագոյրին վրայ։ Սարեանի այդ բնափիլիսոփայեական հայեացքները դրսեւորուած են նաեւ գրքային նկարազարդումներու նմուշներուն մէջ»,- նշած է Սահակեանը։   
Հայաստանի ազգային պատկերասրահէն ներս կը շարունակէ գործել Մարտիրոս Սարեանի գրքարուեստին նուիրուած ցուցադրութիւնը, ուր ներկայացուած են նաեւ գիրքերու եզակի նմուշներ՝ Հայաստանի ազգային գրադարանի հաւաքածոյէն:   
Ազգային գրադարանի հարուստ հաւաքածոյէն բազմաթիւ նմուշներ ցուցադրուած են նաեւ թամանեանական փոքր ցուցասրահէն ներս: Ազգայինի ցուցադրութեան բացառիկ արժէքը հաւաստեցին նաեւ գրադարանին այսօրուան հիւրերը՝ պատկերասրահի ցուցահանդէսը համադրողներ Հայկուհի Սահակեանն ու Սեդա Խանճեանը: Գրքարուեստի, գրքային ձեւաւորումներու մասնագէտ, մեծ նկարիչ Գրիգոր Խանճեանի դուստր Սեդա Խանճեանը գոհունակութեամբ նշեց, որ իրեն համար բացայայտում էին որոշ գիրքերու ձեւաւորումներ, մասնաւորապէս Ակսել Բակունցի «Անձրեւը»՝ Յակոբ Կոջոյեանի եւ Գեղամ Սարեանի, «Միջօրէն»՝ Յովհաննէս Շաւարշի ձեւաւորմամբ: 

Martiros Saryan_Book Illustarations_1  

Միջոցառման աւարտին՝ Հայկուհի Սահակեանը Ազգային գրադարանին նուիրեց Հայաստանի ազգային պատկերասրահի կազմած ու հրատարակած «Մարտիրոս Սարեան. գիրք եւ արուեստ» ցուցահանդէսին եռալեզու պատկերագիրքը, որուն մէջ ամփոփուած են շուրջ 90 գրքային բարձրարժէք նկարազարդումներ, անուանի գրողներու գեղանկարչական եւ համակարգչային դիմանկարներ՝ հետաքրքրական տեղեկութիւններով եւ բնագրային մէջբերումներով: Պատկերագիրքին մէջ ներառուած են նաեւ Հայաստանի ազգային գրադարանի գրապահոցին գիրքերը: