Հեռախոսահամար
ապր 16, 2025 Միջոցառումներ Հանրային դասախօսութիւններ
Ազգային գրադարանային շաբթուան ծրագրի շրջանակէն ներս, այսօր, Հայաստանի ազգային գրադարանի թամանեանական օղակաձեւ սրահին մէջ տեղի ունեցաւ «Վարդգէս Սուրէնեանցի մատենանկարչութիւնը» խորագրով հանրային դասախօսութիւն եւ գիրքերու ցուցադրութիւն։ Բանախօսն էր Հայաստանի ազգային պատկերասրահի Հայկական գեղանկարչութեան բաժնի վարիչ Հայկուհի Սահակեանը։
Վարդգէս Սուրէնեանցը Նոր շրջանի հայ կերպարուեստի ականաւոր դէմքերէն է: «Միւնիխի գեղարուեստի ակադեմիոյ մէջ կրթութիւն ստացած արուեստագէտը կը տիրապետէր բազմաթիւ օտար լեզուներու, կը զբաղէր եւրոպական հեղինակներու գրական ստեղծագործութիւններու եւ գիտական աշխատութիւններու թարգմանութեամբ: Ան մշտապէս եղած է Մոսկուայի, Փեթերսպուրկի, Երեւանի ու Թիֆլիսի գեղարուեստական կեանքի ամէնէն գործուն դէմքերէն եւ իրաւամբ կը համարուի պատմական ոճի ու ազգային գրքարուեստի արդի ոճի հիմնադիրը հայ կերպարուեստին մէջ»,- նշեց ան:
Սուրենյանցի ամենամտերիմ բարեկամը հայ մտավորականներից եղել է Ալեքսանդր Ծատուրյանը։ Վերջինիս հասցեագրված բազմաթիվ նամակներից պարզվում է, որ իր նյութական ծանը օրերին նա հաղորդակցել է միայն Ալեքսանդր հետ։ Նա Ծատուրյանին պատկերել է Պեգասի վրա նստած։
Սուրէնեանցի ամէնէն մտերիմ բարեկամը հայ մտաւորականներէն եղած է Ալեքսանդր Ծատուրեանը։ Վերջինիս հասցէագրուած բազմաթիւ նամակներէն կը պարզուի, որ իր նիւթապէս ծանր օրերուն ան հաղորդակցած է միայն Ալեքսանդրի հետ։ Ան Ծատուրեանը պատկերած է Պեգասոսի վրայ նստած։ Սուրէնեանցը բազմաթիւ անգամներ հանդիպած է Յովհաննէս Թումանեանի հետ, համակրած է Թիֆլիսի հայկական թատերական ընկերութեան գործունէութեան, անոնց տրամադրած է իր կատարած Շեքսփիրի թատերակներու թարգմանութիւնները։ Թումանեանի զաւակներու վկայութեամբ՝ երբ 1912 թուականին Թումանեանը բանտէն դուրս եկած է, Սուրէնեանցը նկարած է Թումանեանի դիմանկարը։
Վարդգէս Սուրէնեանցը մտերիմ յարաբերութիւններ ունեցած է Յովհաննէս Այուազովսկիի հետ, որ յաճախ խրախուսած է Սուրէնեանցին։ Սուրէնեանցը բազմաթիւ հանդիպումներ եւ զրոյցներ ունեցած է ծովանկարիչին հետ, որուն մասին վկայած է ինքը՝ «Հայ արուեստագէտներու միութեան» բացման ժողովի շնորհաւորական խօսքին մէջ։ Յովհաննէս Այուազովսկիի մահէն ետք Սուրէնեանցը պատրաստած է անոր կիսանդրին։ Հայկուհի Սահակեանը խօսեցաւ նաեւ Սուրէնեանցի նկարազարդած մատենանիշներու, գրքային եւ մամուլի ձեւաւորումներու մասին։ Միջոցառման աւարտին Հայկուհի Սահակեանը Ազգային գրադարանին նուիրեց Հայաստանի ազգային պատկերասրահի հրատարակած «Արշակ Ֆեթուաճեան. մշակութային եղեռնէն փրկուած ճարտարապետական մասունքներ» աշխատութիւնը, որ հրատարակուած է 2015 թուականին։