Ազգային գրադարանային շաբթուան ծրագրի շրջանակէն ներս ՀԱԳ Սպասարկման բաժնի վարիչ Տաթեւ Թամազեանը ինչպէս ՀԱԳ, այնպէս ալ Երեւանի քաղաքային գրադարաններու աշխատակիցներուն համար դասընթացք մը կազմակերպեց՝ «Ինչպէ՞ս օգտուիլ ՀԱԳ ելեկտրոնային շտեմարաններէն» խորագրով։ Դասընթացքին մասնակցեցան թէ՛ Ազգային գրադարանի, թէ՛ Երեւանի համայնքային գրադարաններու աշխատակիցներ։ Ներկայ էին Խնկո Ախպոր անուան Ազգային մանկական գրադարանի, Աւետիք Իսահակեանի անուան քաղաքային գրադարանի, Շէնգաւիթ վարչական շրջանի թիւ 32 եւ թիւ 18 գրադարաններու աշխատակիցներ, Քանաքեռ-Զէյթուն գրադարանային միաւորման աշխատակիցներ եւ այլք։ Հայաստանի ազգային գրադարանը, որպէս հայկական տպագիր արտադրանքի աշխարհի մեծագոյն պահոց, գիտակրթական, մշակութային եւ տեղեկատուական հաստատութիւն, կ՚իրականացնէ հայ տպագիր մշակութային ժառանգութեան հաւաքագրման, մշակման, պահպանման եւ տարածման գործառոյթներ։ Այս գործառոյթներուն հետ սերտօրէն կապուած է տպագիր արտադրանքի թուայնացումը եւ թուային շտեմարաններու ստեղծումը։

Թուային շտեմարաններու առաջնային նպատակներէն է՝ ապահովել ազգային տպագիր ժառանգութեան հասանելիութիւնը բոլորին համար։ Այդ իսկ պատճառաւ ՀԱԳ բոլոր թուային շտեմարանները հանրամատչելի են։ Մեր շտեմարաններուն մէջ որոնում կատարելու, թուային նիւթի ամբողջական բովանդակութիւնը բանալու, ներբեռնելու համար ոչ ոք պարտադրուած է գրանցուելու գրադարանին մէջ կամ կայքին վրայ կամ նոյնիսկ շտեմարաններու էջերուն վրայ։ Իսկ եթէ խնդիրը հասնի այն բանին, որ կը ցանկաք ստանալ ոչ թէ թուային, այլ տպագիր նիւթը, այդ պարագային միայն հարկ կ՚ըլլայ գրանցուիլ գրադարանին մէջ՝ ելեկտրոնային կերպով կամ անձամբ, պատուիրել եւ վերցնել տպագիր նիւթը։ Քանի դեռ դուք կը գտնուիք միայն թուային հարթակին վրայ՝ առցանց գրացուցակ, թուային պահոց, Հայ գիրք կամ Հայ մամուլ շտեմարան, որեւէ տեսակի գրանցում ձեզմէ չի պահանջուիր։

ՀԱԳ շտեմարանները մէկ տասնեակէ աւելի են, որոնցմէ ծաւալուն են չորսը՝ «Հայ գիրք», «Հայ մամուլ», «Համահաւաք գրացուցակ» եւ «ՀԱԳ թուային պահոց»։ Այս եւ միւս բոլոր շտեմարաններէն օգտուելու համար գոյութիւն ունի մէկ բանալի՝ ՀԱԳ կայքը՝ www.nla.am։ Անշուշտ, բոլոր շտեմարանները ունին իրենց առանձին հասցէները՝ www.tert.nla.am, www.dspace.nla.am եւ այլն։

• Կայքի ճիշդ գլխաւոր էջին վրայ գոյութիւն ունի որոնման պատուհան մը, որմէ կարելի է փնտռել միաժամանակ քանի մը շտեմարաններու մէջ։ • Անմիջապէս որոնման դաշտին վերէն կարելի է ընտրել, թէ յստակ ո՛ր շտեմարաններուն մէջ կը ցանկաք կատարել որոնումը։ • Այդ դաշտի իւրաքանչիւր տարբերանշան ուղղակի յղումով կը տանի համապատասխան շտեմարանի կայքը։ • Հայաստանի գրադարաններու համահաւաք գրացուցակը միակ շտեմարանն է, ուր չկայ կամ շատ սահմանափակ է նիւթի բովանդակութիւնը։ Ասիկա Հայաստանի տարբեր գրադարաններուն մէջ առկայ նիւթերու մատենագիտական տուեալներու շտեմարան մըն է, որ թէեւ կը համակարգուի Հայաստանի ազգային գրադարանին կողմէ, սակայն աշխատանքներուն կը մասնակցին համակարգին բոլոր գրադարանները։ Ասիկա լաւագոյն գործիքն է, երբ կ՚ուզես տեսնել, թէ ո՛ր գիրքը, ո՛ր գրադարանին մէջ, քանի՛ օրինակ կայ։ • Խորացուած որոնում. առաւել յստակ որոնման համար՝ բառարան-հոմանիշներ։ • Հայ գիրք շտեմարան. 1512-1940 թուականներու հայերէն տպագիր հրատարակութիւնները ամբողջովին թուայնացուած եւ տեղադրուած են շտեմարանին մէջ։ 1940-էն ետք կան մատենագիտական գրառումներ, բայց չկայ բովանդակութիւն։ • Հայ մամուլ շտեմարան. 1794-էն մինչեւ մեր օրերը հայկական թերթերու եւ ամսագիրներու մեծ հաւաքածոյ մը։ • ՀԱԳ թուային պահոցը. 2022-ին ՀԱԳ-ը նախաձեռնեց նորաստեղծ թուային պահոցի գործարկումը DSPACE թուային հարթակի վրայ, որ յագեցաւ եւ օրէ օր կը համալրուի ամբողջութեամբ նշանաճանչուած նիւթերով։ Միւս հարուստ շտեմարաններն են. • Գիտական շտեմարաններ-EBSCO, • Համակարգչային ընթերցասրահ, • Ռուսալեզու, • Հանրահասանելի շտեմարաններ, • Խորագիրներու շտեմարաններ։